2-18 | ||||||||||||||||
kiĕn | hòg | sun | zii´ | |||||||||||||
勸 | 學 | 荀 | 子 | |||||||||||||
giùn | zií | rhad | hòg | bud | kó | rhì | rhí | ciàng | cí | ziì | ||||||
君 | 子 | 曰 | : | 學 | 不 | 可 | 以 | 已 | 。 | 青 | 、 | 取 | 之 | |||
rhi | lam | rhi | ciàng | rhi | lam | bèn | shúi | vui | ziì | rhi | hon | |||||
於 | 藍 | , | 而 | 青 | 於 | 藍 | ; | 冰 | 、 | 水 | 為 | 之 | , | 而 | 寒 | |
rhi | shúi | mug | chìd | zhǔng | sun | rhiú | rhì | vui | lun | ki | kiug | zhǔng | ||||
於 | 水 | 。 | 木 | 直 | 中 | 繩 | , | 輮 | 以 | 為 | 輪 | , | 其 | 曲 | 中 | |
gùi | sùi | rhiù | gó | pug | bud | fùg | tín | zhá | rhiú | sií | ziì | rhan | ||||
規 | , | 雖 | 有 | 槁 | 曝 | , | 不 | 復 | 挺 | 者 | , | 輮 | 使 | 之 | 然 | |
rhà | gŭ | mug | shiu⁺ | sun | zed | chìd | gìm | ciu⁺ | li⁺ | zed | li⁺ | giùn | ||||
也 | 。 | 故 | 木 | 受 | 繩 | 則 | 直 | , | 金 | 就 | 礪 | 則 | 利 | ; | 君 | |
zii´ | bog | hòg | rhi | ngid | sàm | siáng | fu | gí | zed | dì | min | rhi | hang | vu | ||
子 | 博 | 學 | 而 | 日 | 參 | 省 | 乎 | 己 | , | 則 | 知 | 明 | 而 | 行 | 無 | |
gŏ | rhì | gŭ | bud | dèn | gò | sàn | bud | dì | tièn | ziì | gò | rhà | ||||
過 | 矣 | 。 | 故 | 不 | 登 | 高 | 山 | , | 不 | 知 | 天 | 之 | 高 | 也 | ; | |
bud | lim | chìm | hài | bud | dì | ti⁺ | ziì | heu⁺ | rhà | bud | vun | sièn | vong | |||
不 | 臨 | 深 | 谿 | , | 不 | 知 | 地 | 之 | 厚 | 也 | ; | 不 | 聞 | 先 | 王 | |
ziì | vui | ngien | bud | dì | hòg | mŭn | ziì | tai⁺ | rhà | gòn | rhàd | rhi | mèd | |||
之 | 遺 | 言 | , | 不 | 知 | 學 | 問 | 之 | 大 | 也 | 。 | 干 | 越 | 夷 | 貉 | |
ziì | zií | sèn | rhi | tung | shàng | zhóng | rhi | rhĭ | siùg | gău | sií | ziì | ||||
之 | 子 | , | 生 | 而 | 同 | 聲 | , | 長 | 而 | 異 | 俗 | , | 教 | 使 | 之 | |
rhan | shì | rhad | zià | nì | giùn | zii´ | vu | hen | òn | |||||||
然 | 。 | 《 | 詩 | 》 | 曰 | : | 「 | 嗟 | 爾 | 君 | 子 | , | 無 | 恆 | 安 | |
sid | cin⁺ | kiung⁺ | nì | vui⁺ | hó | shi⁺ | zhĭn | chìd | shin | ziì | tin⁺ | ziì | ||||
息 | 。 | 靖 | 共 | 爾 | 位 | , | 好 | 是 | 正 | 直 | 。 | 神 | 之 | 聽 | 之 | |
găi | nì | gín | fug | shin | mòg | tai⁺ | rhi | fă | to⁺ | fug | mòg | |||||
, | 介 | 爾 | 景 | 福 | 。 | 」 | 神 | 莫 | 大 | 於 | 化 | 道 | , | 福 | 莫 | |
chong | rhi | vu | fŏ | |||||||||||||
長 | 於 | 無 | 禍 | 。 | ||||||||||||
ng` | shong | zhùng | ngid | rhi | siì | rhì | bud | rhi | sì | rhi | ziì | só | ||||
吾 | 嘗 | 終 | 日 | 而 | 思 | 矣 | , | 不 | 如 | 須 | 臾 | 之 | 所 | |||
hòg | rhà | ng` | shong | ki | rhi | mong⁺ | rhì | bud | rhi | dèn | gò | ziì | bog | |||
學 | 也 | 。 | 吾 | 嘗 | 跂 | 而 | 望 | 矣 | , | 不 | 如 | 登 | 高 | 之 | 博 | |
giĕn | rhà | dèn | gò | rhi | zhàu | bí | fùi | gà | chong | rhà | rhi | giĕn | ||||
見 | 也 | 。 | 登 | 高 | 而 | 招 | , | 臂 | 非 | 加 | 長 | 也 | , | 而 | 見 | |
zhá | rhán | shun⁺ | fùng | rhi | fù | shàng | fùi | gà | cìd | rhà | rhi | vun | ||||
者 | 遠 | ; | 順 | 風 | 而 | 呼 | , | 聲 | 非 | 加 | 疾 | 也 | , | 而 | 聞 | |
zhá | zhòng | gá | gì | mà | zhá | fùi | li⁺ | ziug | rhà | rhi | zhĭ | cièn | ||||
者 | 彰 | 。 | 假 | 輿 | 馬 | 者 | , | 非 | 利 | 足 | 也 | , | 而 | 致 | 千 | |
lì | gá | zhiù | sìb | zhá | fùi | nen | shúi | rhà | rhi | cièd | gòng | ho | ||||
里 | ; | 假 | 舟 | 戢 | 者 | , | 非 | 能 | 水 | 也 | , | 而 | 絕 | 江 | 河 | |
giùn | zií | sèn | fùi | rhĭ | rhà | shan⁺ | gá | rhi | vùd | rhà | ||||||
。 | 君 | 子 | 生 | 非 | 異 | 也 | , | 善 | 假 | 於 | 物 | 也 | 。 | |||
nam | fòng | rhiù | niàu | rhan | miang | rhad | mung | gèu | rhì | |||||||
南 | 方 | 有 | 鳥 | 焉 | , | 名 | 曰 | 「 | 蒙 | 鳩 | 」 | , | 以 | |||
rhí | vui | sau | rhi | bièn | ziì | rhì | fad | hĭ | ziì | vúi | tiau | fùng | ||||
羽 | 為 | 巢 | , | 而 | 編 | 之 | 以 | 髮 | , | 繫 | 之 | 葦 | 苕 | 。 | 風 | |
zhĭ | tiau | zhad | lón | zií | sí | sau | fùi | bud | van | rhà | só | hĭ | ||||
至 | 苕 | 折 | , | 卵 | 子 | 死 | 。 | 巢 | 非 | 不 | 完 | 也 | , | 所 | 繫 | |
zhá | rhan | rhà | sì | fòng | rhiù | mug | rhan | miang | rhad | sha⁺ | gòn | |||||
者 | 然 | 也 | 。 | 西 | 方 | 有 | 木 | 焉 | , | 名 | 曰 | 「 | 射 | 干 | 」 | |
gìn | chong | sĭ | cŭn | sèn | rhi | gò | sàn | ziì | shong⁺ | rhi | lim | bag | ||||
, | 莖 | 長 | 四 | 寸 | , | 生 | 於 | 高 | 山 | 之 | 上 | , | 而 | 臨 | 百 | |
ngiùn | ziì | rhàn | mug | gìn | fùi | nen | rhà | só | lìb | zhá | rhan | rhà | ||||
仞 | 之 | 淵 | 。 | 木 | 莖 | 非 | 能 | 也 | , | 所 | 立 | 者 | 然 | 也 | 。 | |
fung | sèn | ma | zhùng | bud | fu | rhi | chìd | pàg | sà | cai⁺ | ngiab | rhí | ||||
蓬 | 生 | 麻 | 中 | , | 不 | 扶 | 而 | 直 | ; | 白 | 沙 | 在 | 涅 | , | 與 | |
ziì | ki | hed | lan | fai | ziì | gìn | shi⁺ | vui⁺ | zhí | ki | ziàm | ziì | séu | |||
之 | 俱 | 黑 | 。 | 蘭 | 槐 | 之 | 根 | 是 | 為 | 芷 | , | 其 | 漸 | 之 | 滫 | |
giùn | zií | bud | kiùn | shu⁺ | ngin | bud | fùg | ki | zhid | fùi | bud | mùi | ||||
, | 君 | 子 | 不 | 近 | , | 庶 | 人 | 不 | 服 | 。 | 其 | 質 | 非 | 不 | 美 | |
rhà | só | ziàm | zhá | rhan | rhà | gŭ | giùn | zií | gì | bid | cèd | hiòng | ||||
也 | , | 所 | 漸 | 者 | 然 | 也 | 。 | 故 | 君 | 子 | 居 | 必 | 擇 | 鄉 | , | |
rhiu | bid | ciu⁺ | sii⁺ | só | rhì | fong | sia | pid | rhi | zhùng | zhĭn | rhà | ||||
遊 | 必 | 就 | 士 | , | 所 | 以 | 防 | 邪 | 僻 | 而 | 中 | 正 | 也 | 。 | ||
vùd | lui⁺ | ziì | hí | bid | rhiù | só | chí | rhung | rhùg | ziì | loi | |||||
物 | 類 | 之 | 起 | , | 必 | 有 | 所 | 始 | ; | 榮 | 辱 | 之 | 來 | |||
bid | siong⁺ | ki | ded | ngiug | fú | sèn | chung | ng | kù | sèn | dǔ | |||||
, | 必 | 象 | 其 | 德 | 。 | 肉 | 腐 | 生 | 蟲 | , | 魚 | 枯 | 生 | 蠹 | 。 | |
tai⁺ | man⁺ | mong | shìn | fŏ | zài | nài | zog | kiong | cii⁺ | cí | chù | rhiu | ||||
怠 | 慢 | 忘 | 身 | , | 禍 | 災 | 乃 | 作 | 。 | 強 | 自 | 取 | 柱 | , | 柔 | |
cii⁺ | cí | sug | sia | vĕ | cai⁺ | shìn | rhăn | ziì | só | gěu | shì | sìn | ||||
自 | 取 | 束 | 。 | 邪 | 穢 | 在 | 身 | , | 怨 | 之 | 所 | 構 | 。 | 施 | 薪 | |
rhòg | rhid | fó | ciu⁺ | zàu | rhà | pin | ti⁺ | rhòg | rhid | shúi | ciu⁺ | shib | ||||
若 | 一 | , | 火 | 就 | 燥 | 也 | ; | 平 | 地 | 若 | 一 | , | 水 | 就 | 濕 | |
rhà | Có | mug | chiu | sèn | kim | chiŭ | kiun | rhan | vùd | gog | ciung | ki | ||||
也 | 。 | 草 | 木 | 疇 | 生 | , | 禽 | 獸 | 群 | 焉 | 。 | 物 | 各 | 從 | 其 | |
lui⁺ | rhà | shi⁺ | gŭ | zhid | did | zhòng | rhi | giùng | chí | zhĭ | rhan | lim | mug | |||
類 | 也 | 。 | 是 | 故 | 質 | 的 | 張 | 而 | 弓 | 矢 | 至 | 焉 | , | 林 | 木 | |
meu⁺ | rhi | bú | gìn | zhĭ | rhàn | shu⁺ | shin | rhĭm | rhi | zhŭng | vù | niàu | rhan | |||
茂 | 而 | 斧 | 斤 | 至 | 焉 | , | 樹 | 成 | 蔭 | 而 | 眾 | 烏 | 鳥 | 焉 | , | |
hì | sòn | rhi | rhǔi | ci⁺ | rhan | gŭ | ngien | rhiù | zhàu | fŏ | rhà | hang | rhiù | |||
醯 | 酸 | 而 | 蚋 | 聚 | 焉 | 。 | 故 | 言 | 有 | 招 | 禍 | 也 | , | 行 | 有 | |
zhàu | rhùg | rhà | giùn | zií | shím | ki | só | lìb | fu | |||||||
招 | 辱 | 也 | , | 君 | 子 | 慎 | 其 | 所 | 立 | 乎 | ! | |||||
zid | tú | shin | sàn | fùng | rhí | hìn | rhan | zid | shúi | shin | rhàn | |||||
積 | 土 | 成 | 山 | , | 風 | 雨 | 興 | 焉 | ; | 積 | 水 | 成 | 淵 | |||
gàu | liung | sèn | rhan | zid | shan⁺ | shin | ded | rhi | shin | min | cii⁺ | ded | ||||
, | 蛟 | 龍 | 生 | 焉 | ; | 積 | 善 | 成 | 德 | , | 而 | 神 | 明 | 自 | 得 | |
shĭn | sìm | pi⁺ | rhan | gŭ | bud | zid | gúi | pu⁺ | vu | rhì | zhĭ | cièn | ||||
, | 聖 | 心 | 備 | 焉 | 。 | 故 | 不 | 積 | 蹞 | 步 | , | 無 | 以 | 至 | 千 | |
lì | bud | zid | siáu | liu | vu | rhì | shin | gòng | hói | ki | gǐ | rhid | ||||
里 | ; | 不 | 積 | 小 | 流 | , | 無 | 以 | 成 | 江 | 海 | 。 | 騎 | 驥 | 一 | |
rhòg | bud | nen | shìb | pu⁺ | nu | mà | shìb | gă | gùng | cai⁺ | bud | sha⁺ | ||||
躍 | , | 不 | 能 | 十 | 步 | ; | 駑 | 馬 | 十 | 駕 | , | 功 | 在 | 不 | 舍 | |
kiě | rhi | sha⁺ | ziì | hiú | mug | bud | zhad | kiě | rhi | bud | sha⁺ | |||||
。 | 鍥 | 而 | 舍 | 之 | , | 朽 | 木 | 不 | 折 | ; | 鍥 | 而 | 不 | 舍 | , | |
gìm | shàg | kó | leu | rhín | vu | záu | nga | ziì | li⁺ | gìn | gud | ziì | kiong | |||
金 | 石 | 可 | 鏤 | 。 | 螾 | 無 | 爪 | 牙 | 之 | 利 | , | 筋 | 骨 | 之 | 強 | |
shong⁺ | shìd | ài | tú | hà | rhím | vong | can | rhung⁺ | sìm | rhid | rhà | |||||
, | 上 | 食 | 埃 | 土 | , | 下 | 飲 | 黃 | 泉 | , | 用 | 心 | 一 | 也 | 。 | |
hái | liug | kúi | rhi | ngi⁺ | ngau | fùi | sha | shan⁺ | ziì | hièd | vu | kó | gĭ | |||
蟹 | 六 | 跪 | 而 | 二 | 螯 | , | 非 | 蛇 | 蟺 | 之 | 穴 | , | 無 | 可 | 寄 | |
tog | zhá | rhung⁺ | sìm | cǎu | rhà | shi⁺ | gŭ | vu | men | men | ziì | zhĭ | zhá | |||
託 | 者 | , | 用 | 心 | 躁 | 也 | 。 | 是 | 故 | 無 | 冥 | 冥 | 之 | 志 | 者 | |
vu | zhàu | zhàu | ziì | min | vu | fùn | fùn | ziì | sii⁺ | zhá | vu | hèd | ||||
, | 無 | 昭 | 昭 | 之 | 明 | ; | 無 | 惛 | 惛 | 之 | 事 | 者 | , | 無 | 赫 | |
hèd | ziì | gùng | hang | ki | to⁺ | bud | zhĭ | sii⁺ | lióng | giùn | zhá | bud | rhung | |||
赫 | 之 | 功 | 。 | 行 | 衢 | 道 | 不 | 至 | , | 事 | 兩 | 君 | 者 | 不 | 容 | |
mug | bud | nen | lióng | shĭ | rhi | min | ngí | bud | nen | lióng | tin⁺ | cùng | ||||
。 | 目 | 不 | 能 | 兩 | 視 | 而 | 明 | , | 耳 | 不 | 能 | 兩 | 聽 | 聰 | 。 | |
tin | sha | vu | ziug | rhi | fùi | ng | chú | ng′ | gì | rhi | kiung | shì | rhad | |||
螣 | 蛇 | 無 | 足 | 而 | 飛 | , | 梧 | 鼠 | 五 | 技 | 而 | 窮 | 。 | 詩 | 曰 | |
shì | gèu | cai⁺ | sòng | ki | zii´ | cid | hì | siùg | ngin | giùn | zií | |||||
: | 「 | 尸 | 鳩 | 在 | 桑 | , | 其 | 子 | 七 | 兮 | 。 | 淑 | 人 | 君 | 子 | |
ki | ngi | rhid | hì | ki | ngi | rhid | hì | sìm | rhi | gied | hì | |||||
, | 其 | 儀 | 一 | 兮 | 。 | 其 | 儀 | 一 | 兮 | 。 | 心 | 如 | 結 | 兮 | 。 | |
gŭ | giùn | zii´ | gied | rhi | rhid | rhà | ||||||||||
」 | 故 | 君 | 子 | 結 | 於 | 一 | 也 | 。 | ||||||||
sìd | zhá | fu | bà | gú | sid | rhi | liu | ng | chud | tin⁺ | bag | |||||
昔 | 者 | 瓠 | 巴 | 鼓 | 瑟 | , | 而 | 流 | 魚 | 出 | 聽 | ; | 伯 | |||
nga | gú | kim | rhi | liug | mà | ngiòng | màd | gŭ | shàng | vu | siáu | rhi | bud | |||
牙 | 鼓 | 琴 | , | 而 | 六 | 馬 | 仰 | 秣 | 。 | 故 | 聲 | 無 | 小 | 而 | 不 | |
vun | hang | vu | rhún | rhi | bud | hin | ngiùg | cai⁺ | sàn | rhi | có | rhun⁺ | ||||
聞 | , | 行 | 無 | 隱 | 而 | 不 | 形 | 。 | 玉 | 在 | 山 | 而 | 草 | 潤 | , | |
rhàn | sèn | zhù | rhi | ngai | bud | kù | vui | shan⁺ | bud | zid | rhà | òn | rhiù | |||
淵 | 生 | 珠 | 而 | 崖 | 不 | 枯 | 。 | 為 | 善 | 不 | 積 | 邪 | ? | 安 | 有 | |
bud | vun | zhá | fu | |||||||||||||
不 | 聞 | 者 | 乎 | ? | ||||||||||||
hòg | vŭ | fu | chí | vŭ | fu | zhùng | rhad | ki | sŭ | zed | ||||||
學 | 惡 | 乎 | 始 | ? | 惡 | 乎 | 終 | ? | 曰 | : | 其 | 數 | 則 | |||
chí | fu | siung⁺ | gìn | zhùng | fu | tùg | lì | ki | ngi⁺ | zed | chí | fu | vui | |||
始 | 乎 | 誦 | 經 | , | 終 | 乎 | 讀 | 禮 | ; | 其 | 義 | 則 | 始 | 乎 | 為 | |
sii⁺ | zhùng | fu | vui | shĭn | ngin | zhìn | zid | lìd | giú | zed | ngìb | hòg | ||||
士 | , | 終 | 乎 | 為 | 聖 | 人 | , | 真 | 積 | 力 | 久 | 則 | 入 | , | 學 | |
zhĭ | fu | mùd | rhi | heu⁺ | zhí | rhà | gŭ | hòg | sŭ | rhiù | zhùng | rhòg | ki | |||
至 | 乎 | 沒 | 而 | 後 | 止 | 也 | 。 | 故 | 學 | 數 | 有 | 終 | , | 若 | 其 | |
ngi⁺ | zed | bud | kó | sì | rhi | shá | rhà | vui | ziì | ngin | rhà | shá | ||||
義 | 則 | 不 | 可 | 須 | 臾 | 舍 | 也 | 。 | 為 | 之 | , | 人 | 也 | ; | 舍 | |
ziì | kim | chiŭ | rhà | gŭ | shù | zhá | zhĭn | sii⁺ | ziì | gĭ | rhà | |||||
之 | , | 禽 | 獸 | 也 | 。 | 故 | 書 | 者 | , | 政 | 事 | 之 | 紀 | 也 | ; | |
shì | zhá | zhùng | shàng | ziì | só | zhí | rhà | lì | zhá | fab | ziì | tai⁺ | ||||
詩 | 者 | , | 中 | 聲 | 之 | 所 | 止 | 也 | ; | 禮 | 者 | , | 法 | 之 | 大 | |
fun⁺ | lui⁺ | ziì | gòng | gĭ | rhà | gŭ | hòg | zhĭ | fu | lì | rhi | zhí | rhì | |||
分 | , | 類 | 之 | 綱 | 紀 | 也 | 。 | 故 | 學 | 至 | 乎 | 禮 | 而 | 止 | 矣 | |
fu | shi⁺ | ziì | vui⁺ | to⁺ | ded | ziì | kìd | lì | ziì | gĭn | vun | rhà | ||||
。 | 夫 | 是 | 之 | 謂 | 道 | 德 | 之 | 極 | 。 | 禮 | 之 | 敬 | 文 | 也 | , | |
ngòg | ziì | zhùng | fo | rhà | shì | shù | ziì | bog | rhà | chùn | ciù | ziì | mi | |||
樂 | 之 | 中 | 和 | 也 | , | 詩 | 書 | 之 | 博 | 也 | , | 春 | 秋 | 之 | 微 | |
rhà | cai⁺ | tièn | ti⁺ | ziì | gièn | zhá | bid | rhì | ||||||||
也 | , | 在 | 天 | 地 | 之 | 間 | 者 | 畢 | 矣 | 。 | ||||||
giùn | zii´ | ziì | hòg | rhà | ngìb | fu | ngí | chŭ | fu | sìm | ||||||
君 | 子 | 之 | 學 | 也 | , | 入 | 乎 | 耳 | , | 著 | 乎 | 心 | , | |||
bŭ | fu | sĭ | tí | hin | fu | tung⁺ | cin⁺ | dòn | rhi | ngien | ngiòn | rhi | ||||
布 | 乎 | 四 | 體 | , | 形 | 乎 | 動 | 靜 | 。 | 端 | 而 | 言 | , | 蝡 | 而 | |
tung⁺ | rhid | kó | rhì | vui | fab | zed | siáu | ngin | ziì | hòg | rhà | ngìb | ||||
動 | , | 一 | 可 | 以 | 為 | 法 | 則 | 。 | 小 | 人 | 之 | 學 | 也 | , | 入 | |
fu | ngí | chud | fu | kiéu | kiéu | ngí | ziì | gièn | zed | sĭ | cŭn | ngí | ||||
乎 | 耳 | , | 出 | 乎 | 口 | 。 | 口 | 耳 | 之 | 間 | 則 | 四 | 寸 | 耳 | 。 | |
hod | ziug | rhì | mùi | cid | chag | ziì | kì | zài | gú | ziì | hòg | zhá | vui⁺ | gí | ||
曷 | 足 | 以 | 美 | 七 | 尺 | 之 | 軀 | 哉 | ! | 古 | 之 | 學 | 者 | 為 | 己 | |
gìm | ziì | hòg | zhá | vui⁺ | ngin | giùn | zii´ | ziì | hòg | rhà | mùi | ki | shìn | |||
, | 今 | 之 | 學 | 者 | 為 | 人 | 。 | 君 | 子 | 之 | 學 | 也 | 美 | 其 | 身 | |
siáu | ngin | ziì | hòg | rhà | rhì | vui | kim | tùg | gŭ | bud | mŭn | rhi | gŏ | |||
, | 小 | 人 | 之 | 學 | 也 | 以 | 為 | 禽 | 犢 | 。 | 故 | 不 | 問 | 而 | 告 | |
vui⁺ | ziì | ngau⁺ | mŭn | rhid | rhi | gŏ | ngi⁺ | vui⁺ | ziì | zǎn | ngau⁺ | fùi | ||||
謂 | 之 | 傲 | , | 問 | 一 | 而 | 告 | 二 | 謂 | 之 | 囋 | 。 | 傲 | , | 非 | |
rhà | zǎn | fùi | rhà | giùn | zii´ | rhi | hiǒng | rhì | ||||||||
也 | , | 囋 | 、 | 非 | 也 | ; | 君 | 子 | 如 | 嚮 | 矣 | 。 | ||||
hòg | mòg | pien⁺ | fu | kiùn | ki | ngin | lì | ngòg | ||||||||
學 | 莫 | 便 | 乎 | 近 | 其 | 人 | 。 | 《 | 禮 | 》 | 、 | 《 | 樂 | |||
fab | rhi | bud | shod | shì | shù | gŭ | rhi | bud | ||||||||
》 | 法 | 而 | 不 | 說 | , | 《 | 詩 | 》 | 、 | 《 | 書 | 》 | 故 | 而 | 不 | |
cied | chùn | ciù | rhog | rhi | bud | sug | fòng | ki | ngin | ziì | sìb | |||||
切 | , | 《 | 春 | 秋 | 》 | 約 | 而 | 不 | 速 | 。 | 方 | 其 | 人 | 之 | 習 | |
giùn | zií | ziì | shod | zed | zùn | rhì | piĕn | rhì | zhiù | rhi | shĕ | rhì | ||||
君 | 子 | 之 | 說 | , | 則 | 尊 | 以 | 遍 | 矣 | , | 周 | 於 | 世 | 矣 | 。 | |
gŭ | rhad | hòg | mòg | pien⁺ | fu | kiùn | ki | ngin | hòg | ziì | gìn | mòg | sug | |||
故 | 曰 | : | 學 | 莫 | 便 | 乎 | 近 | 其 | 人 | 。 | 學 | 之 | 經 | 莫 | 速 | |
fu | hó | ki | ngin | lung | lì | ciǐ | ziì | shong⁺ | bud | nen | hó | ki | ngin | |||
乎 | 好 | 其 | 人 | , | 隆 | 禮 | 次 | 之 | 。 | 上 | 不 | 能 | 好 | 其 | 人 | |
ha⁺ | bud | nen | lung | lì | òn | tìd | ziòng | hòg | càb | shid | zhĭ | shun⁺ | ||||
, | 下 | 不 | 能 | 隆 | 禮 | , | 安 | 特 | 將 | 學 | 雜 | 識 | 志 | , | 順 | |
shì | shù | rhi | rhí | ngí | zed | màd | shĕ | kiung | ngien | |||||||
《 | 詩 | 》 | 、 | 《 | 書 | 》 | 而 | 已 | 耳 | 。 | 則 | 末 | 世 | 窮 | 年 | |
bud | mièn | vui | leu⁺ | rhi | rhi | rhí | ziòng | ngien | sièn | vong | bún | rhin | ||||
, | 不 | 免 | 為 | 陋 | 儒 | 而 | 已 | 。 | 將 | 原 | 先 | 王 | , | 本 | 仁 | |
ngi⁺ | zed | lì | zhĭn | ki | gìn | vúi | hì | găng | rhà | rhòg | kiě | kiu | liàng | |||
義 | , | 則 | 禮 | 正 | 其 | 經 | 緯 | 蹊 | 徑 | 也 | 。 | 若 | 挈 | 裘 | 領 | |
tud | ng′ | zhí | rhi | dŭn | ziì | shun⁺ | zhá | bud | kó | shìn | sŭ | rhà | ||||
, | 詘 | 五 | 指 | 而 | 頓 | 之 | , | 順 | 者 | 不 | 可 | 勝 | 數 | 也 | 。 | |
bud | to⁺ | lì | hiĕn | rhì | shì | shù | vui | ziì | pìd | ziì | rhiu | rhì | zhí | |||
不 | 道 | 禮 | 憲 | , | 以 | 詩 | 書 | 為 | 之 | , | 譬 | 之 | 猶 | 以 | 指 | |
cèd | ho | rhà | rhì | kò | zhùng | shu⁺ | rhà | rhì | zhùi | còn | fu | rhà | ||||
測 | 河 | 也 | , | 以 | 戈 | 舂 | 黍 | 也 | , | 以 | 錐 | 餐 | 壺 | 也 | , | |
bud | kó | rhì | ded | ziì | rhì | |||||||||||
不 | 可 | 以 | 得 | 之 | 矣 | 。 | ||||||||||
gŭ | lung | lì | sùi | mui⁺ | min | fab | sii⁺ | rhà | bud | lung | ||||||
故 | 隆 | 禮 | , | 雖 | 未 | 明 | , | 法 | 士 | 也 | ; | 不 | 隆 | |||
lì | sùi | cad | bièn | săn | rhi | rhà | mŭn | fú | zhá | vùd | gŏ | |||||
禮 | , | 雖 | 察 | 辯 | , | 散 | 儒 | 也 | 。 | 問 | 楛 | 者 | , | 勿 | 告 | |
rhà | gŏ | fú | zhá | vùd | mŭn | rhà | rhad | fú | zhá | vùd | tin⁺ | |||||
也 | ; | 告 | 楛 | 者 | , | 勿 | 問 | 也 | ; | 說 | 楛 | 者 | , | 勿 | 聽 | |
rhà | rhiù | zèn | hĭ | zhá | vùd | rhí | bièn | rhà | gŭ | bid | rhiu | ki | ||||
也 | 。 | 有 | 爭 | 氣 | 者 | , | 勿 | 與 | 辯 | 也 | 。 | 故 | 必 | 由 | 其 | |
to⁺ | zhĭ | rhan | heu⁺ | ziab | ziì | fùi | ki | to⁺ | zed | pìd | ziì | gŭ | ||||
道 | 至 | , | 然 | 後 | 接 | 之 | ; | 非 | 其 | 道 | 則 | 避 | 之 | 。 | 故 | |
lì | giùng | rhi | heu⁺ | kó | rhí | ngien | to⁺ | ziì | fòng | cii | shun⁺ | rhi | ||||
禮 | 恭 | , | 而 | 後 | 可 | 與 | 言 | 道 | 之 | 方 | ; | 辭 | 順 | , | 而 | |
heu⁺ | kó | rhí | ngien | to⁺ | ziì | lì | sed | ciung | rhi | heu⁺ | kó | rhí | ngien | to⁺ | ||
後 | 可 | 與 | 言 | 道 | 之 | 理 | ; | 色 | 從 | 而 | 後 | 可 | 與 | 言 | 道 | |
ziì | zhĭ | gŭ | mui⁺ | kó | rhí | ngien | rhi | ngien | vui⁺ | ziì | ngau⁺ | kó | ||||
之 | 致 | 。 | 故 | 未 | 可 | 與 | 言 | 而 | 言 | , | 謂 | 之 | 傲 | ; | 可 | |
rhí | ngien | rhi | bud | ngien | vui⁺ | ziì | rhún | bud | gòn | hĭ | sed | rhi | ngien | |||
與 | 言 | 而 | 不 | 言 | , | 謂 | 之 | 隱 | ; | 不 | 觀 | 氣 | 色 | 而 | 言 | |
vui⁺ | gú | gŭ | giùn | zii´ | bud | ngau⁺ | bud | rhún | bud | gú | ||||||
, | 謂 | 瞽 | 。 | 故 | 君 | 子 | 不 | 傲 | 、 | 不 | 隱 | 、 | 不 | 瞽 | , | |
giún⁺ | shun⁺ | ki | shìn | shì | rhad | fùi | gàu | fùi | shù | tièn | zií | |||||
謹 | 順 | 其 | 身 | 。 | 詩 | 曰 | : | 「 | 匪 | 交 | 匪 | 舒 | , | 天 | 子 | |
só | rhí | cii⁺ | ziì | vui⁺ | rhà | |||||||||||
所 | 予 | 。 | 」 | 此 | 之 | 謂 | 也 | 。 | ||||||||
bag | fad | shid | rhid | bud | ziug | vui⁺ | shan⁺ | sha⁺ | cièn | lì | gǔi | |||||
百 | 發 | 失 | 一 | , | 不 | 足 | 謂 | 善 | 射 | ; | 千 | 里 | 蹞 | |||
pu⁺ | bud | zhĭ | bud | ziug | vui⁺ | shan⁺ | ngi⁺ | lun | lui⁺ | bud | tùng | rhin | ||||
步 | 不 | 至 | , | 不 | 足 | 謂 | 善 | 御 | ; | 倫 | 類 | 不 | 通 | , | 仁 | |
ngi⁺ | bud | rhid | bud | ziug | vui⁺ | shan⁺ | hòg | hòg | rhà | zhá | gŭ | hòg | ||||
義 | 不 | 一 | , | 不 | 足 | 謂 | 善 | 學 | 。 | 學 | 也 | 者 | , | 固 | 學 | |
rhid | ziì | rhà | rhid | chud | rhan | rhid | ngìb | rhan | tu | hong⁺ | ziì | ngin | ||||
一 | 之 | 也 | 。 | 一 | 出 | 焉 | , | 一 | 入 | 焉 | , | 涂 | 巷 | 之 | 人 | |
rhà | ki | shan⁺ | zhá | sháu | bud | shan⁺ | zhá | dò | kièd | chiǔ | ||||||
也 | ; | 其 | 善 | 者 | 少 | , | 不 | 善 | 者 | 多 | , | 桀 | 、 | 紂 | 、 | |
to+ | zhag | rhà | cion | ziì | cin⁺ | ziì | rhan | heu⁺ | hòg | zhá | rhà | |||||
盜 | 跖 | 也 | ; | 全 | 之 | 盡 | 之 | , | 然 | 後 | 學 | 者 | 也 | 。 | ||
giùn | zii´ | dì | fù | bud | cion | bud | cǔi | ziì | bud | ziug | rhì | vui⁺ | mùi | |||
君 | 子 | 知 | 夫 | 不 | 全 | 不 | 粹 | 之 | 不 | 足 | 以 | 為 | 美 | |||
rhà | gŭ | siung⁺ | sŭ | rhì | gǒn | ziì | siì | sog | rhì | tùng | ziì | vui | ||||
也 | , | 故 | 誦 | 數 | 以 | 貫 | 之 | , | 思 | 索 | 以 | 通 | 之 | , | 為 | |
ki | ngin | rhì | chŭ | ziì | chu | ki | hoi⁺ | zhá | rhì | chi | rhòng | ziì | sií | |||
其 | 人 | 以 | 處 | 之 | , | 除 | 其 | 害 | 者 | 以 | 持 | 養 | 之 | 。 | 使 | |
mug | fùi | shi⁺ | vu | rhùg | giĕn | rhà | sií | kiéu | fùi | shi⁺ | vu | rhùg | ngien | rhà | ||
目 | 非 | 是 | 無 | 欲 | 見 | 也 | , | 使 | 口 | 非 | 是 | 無 | 欲 | 言 | 也 | |
sií | sìm | fùi | shi⁺ | vu | rhùg | li⁺ | rhà | kìb | zhĭ | ki | zhĭ | hău | ziì | |||
, | 使 | 心 | 非 | 是 | 無 | 欲 | 慮 | 也 | 。 | 及 | 至 | 其 | 致 | 好 | 之 | |
rhà | mug | hău | ziì | ng′ | sed | ngí | hău | ziì | ng′ | shàng | kiéu | hău | ||||
也 | , | 目 | 好 | 之 | 五 | 色 | , | 耳 | 好 | 之 | 五 | 聲 | , | 口 | 好 | |
ziì | ng′ | mui⁺ | sìm | li⁺ | ziì | rhiù | tièn | ha⁺ | shi⁺ | gŭ | kien | li⁺ | bud | |||
之 | 五 | 味 | , | 心 | 利 | 之 | 有 | 天 | 下 | 。 | 是 | 故 | 權 | 利 | 不 | |
nen | kièn | rhà | kiun | zhŭng | bud | nen | rhi | rhà | tièn | ha⁺ | bud | nen | tóng | |||
能 | 傾 | 也 | , | 群 | 眾 | 不 | 能 | 移 | 也 | , | 天 | 下 | 不 | 能 | 蕩 | |
rhà | sèn | fu | rhiu | shi⁺ | sí | fu | rhiu | shi⁺ | fu | shi⁺ | ziì | vui⁺ | ||||
也 | 。 | 生 | 乎 | 由 | 是 | , | 死 | 乎 | 由 | 是 | , | 夫 | 是 | 之 | 謂 | |
ded | càu | ded | càu | rhan | heu⁺ | nen | tin⁺ | nen | tin⁺ | rhan | heu⁺ | nen | rhĭn | |||
德 | 操 | 。 | 德 | 操 | 然 | 後 | 能 | 定 | , | 能 | 定 | 然 | 後 | 能 | 應 | |
nen | tin⁺ | nen | rhĭn | fu | shi⁺ | ziì | vui⁺ | shin | ngin | tièn | giĕn | ki | ||||
。 | 能 | 定 | 能 | 應 | , | 夫 | 是 | 之 | 謂 | 成 | 人 | 。 | 天 | 見 | 其 | |
min | ti⁺ | giĕn | ki | gòng | giùn | zii´ | gŭi | ki | cion | rhà | ||||||
明 | , | 地 | 見 | 其 | 光 | , | 君 | 子 | 貴 | 其 | 全 | 也 | 。 | |||